SAVAŞIN SOĞUK YÜZÜ

Özet

Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra yapılan anlaşmalar barışı korumak yerine yenen devletlerin çıkarını korumuş ve İkinci Dünya Savaşı’na zemin hazırlamıştır. Japonya Uzak Doğu’da Kore ve Çin’i ele geçirerek Pasifikte ABD’nin en büyük rakibi olmuştur. Birinci Dünya Savaşı’nda yenilen Almanya’ya İtilaf Devletleri’nin Versailles Anlaşması ile yüklediği Tamirat Borcu yüzünden Alman ekonomisi batma noktasına gelmiş ve ülkede işsizlik en üst seviyeye ulaşarak ülke iktisadi, siyasi ve sosyal yönden tarihinin en kötü dönemine girmiştir. Weimar Cumhuriyeti döneminde Sosyal Demokrat Partisi’nin Versailles Anlaşması’nın getirdiği ağır yükümlülüklerden Alman halkını kurtaramaması üzerine ülkede başlayan aşırı enflasyon, işsizlik ve siyasi bunalımlar Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisini (Nazi Partisi) ve Adolf Hitler’i tarih sahnesine çıkarmıştır. Versailles Anlaşması ile ağır bir siyasi ve ekonomik krize giren Almanya, 1933 yılında Adolf Hitler’in iktidara gelmesiyle birlikte Avrupa’da bir süredir devam eden barış ortamı yerini büyük bir gerginliğe bırakmıştır. İtalya’nın Fransa ve İngiltere’ye karşı duyduğu güvensizlik ve Benito Mussolini’nin Eski Roma’yı tekrar canlandırma düşüncesi Almanya ile birlikte hareket etmesini sağlamıştır. İngiltere, Almanya’nın Versailles Anlaşmasından kaynaklanan saldırgan tutumuna karşılık “yatıştırma politikası” uygulayarak Hitler için asıl tehlikenin SSCB olduğunu düşünmüştür. Fransa, İngiltere gibi pasif bir dış politika izleyerek Hitler’in hareketlerine ses çıkaramamış ve yaklaşan savaşa hazırlanamamıştır. ABD, her ne kadar Avrupa’ya müdahale etmese de yaşananları yakinen izlemiştir. Almanya ve Müttefiklerinin İkinci Dünya Savaşı’nda yenilmesiyle birlikte ABD Başkanı Truman, Sovyet Rusya tehdidi karşısında bir plan hazırlayarak Türkiye ve Yunanistan’ı askeri ve mali açıdan güçlendirmek için kongreye bir teklif sunmuştur. “Truman Doktrini” ve “Marshall Yardımı” adıyla anılan bu yardımlarla hem Batı Avrupa hem de Türkiye dâhil olmak üzere Güneydoğu Avrupa Sovyet Rusya tehdidi karşısında güvene alınmış ve Sovyetlere gerekli mesajlar verilmiştir.