KIRIM HANLIĞI’NDA EVLENME VE SONUÇLARI ÜZERİNE BİR TAHLİL

Özet

Aile kurumu, bir toplumu oluşturan temel taşlardan biri olmasının yanı sıra aynı zamanda da sosyal hayatın ilk şekillendiği yerdir. Bireyin kişiliğini bulduğu ortamın sağlıklı olması güçlü bir toplumun meydana gelmesine büyük katkı vereceği kanaati toplumbilimcilerin üzerinde ittifak ettikleri bir husustur. O yüzden sosyal yapının güçlendirilmesi maksadıyla aile üzerinde çeşitli kural ve yaptırımlar geliştirilmiştir. Kırım Hanlığı hukuk sistemini İslam Hukukunun Hanefi Mezhebi üzerine inşa ettiğinden ötürü Osmanlı Devleti’ndeki sosyal hayatın adeta bir benzeridir. Bunu sağlayan en önemli etken ise Osmanlı medrese eğitiminin Kırım sahasında da etkili olmasıdır. Kırımlı öğrencilerin başta İstanbul olmak üzere birçok Osmanlı şehrindeki medreselerde eğitim görmeleri ve Osmanlı medreselerinde çalışan hocaların da Kırım’a giderek eğitim-öğretim hizmeti vermeleri hukuk ve eğitim alanında birlikteliği sağlamıştır. Bu cümleden olarak çalışma konumuzun ana unsurlarını oluşturan evlenme, boşanma, nafaka, velayet ve miras gibi meselelerde büyük oranda benzer uygulamalar görülmektedir. Nitekim araştırmamızın temel kaynağı Kırım Hanlığı’na ait Şer’iyye Sicilleri olup sicillerde yer alan aileye dair eşsiz veri örneklerinden hareketle kaleme alınmıştır.