KADIN CİNAYETİ HABERLERİNİN RETORİK HABER ÇÖZÜMLEME YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ: HURRİYET.COM.TR ÖRNEĞİ

Özet

Etki alanı günden güne genişlemekte olan medya, günümüzde toplumsal yapının önemli belirleyicilerinden biridir. Medya bu gücünü reel olayları seçmeci olarak hikâyeleştirmesinden alır. Haberin oluşumu gerçekliğin yansıtılmasından ziyade yeniden inşasıdır. Gerçekliğin yeniden inşa edildiği alanlardan biri de kadının medyada, özellikle de şiddetin hedefi olduğu olaylardaki temsili konusudur. Kadına uygulanan şiddet olaylarının en aşırı noktası cinayettir. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu‟nun (KCDP) verilerine göre, Türkiye‟de sadece 2017 yılında öldürülen kadın sayısı 409‟dur. Yalnızca bu sayı bile kadınlara yönelik şiddetin münferit bir olay değil, yerleşik bir olgu olduğunun göstergesi olarak değerlendirilebilir. Medyada kadınların kendi kabahatleri olmayan bir eylem veya davranıştan dolayı katledildikleri haberi pek ender olarak dile getirilmektedir. Ya da kadın cinayetleri ekonomik, kültürel, siyasal vb. yapısal nedenlerle ilişkili olarak değil, doğrudan bireysel bir sorunmuş gibi sunulmaktadır. Bazı hallerde ise, bu tür cinayetler belli bir coğrafya parçasının kültürel ve geleneksel yapısıyla bağdaştırılarak asıl neden gizlenmektedir. Kadın cinayetlerinin süreklilik arz etmesi cinayet haberlerinin de nicel olarak artmasına neden olmaktadır. Bu noktada cinayet haberlerinde geleneksel yazılı/görsel medyadan farklı olarak hızla her yere ve daha fazla kitleye ulaşabilen internet haberciliği önem arz etmektedir. Bu amaçla adı geçen haber sitesinde 2013-2018 yılları arasında yaşanan ve haberleştirilen kadın cinayetleri retorik haber çözümleme yöntemi ile incelenmiştir. Bu sayede kadın cinayetlerinin internet haberciliğindeki görünümü; haber dili, çerçevesi, sunum şekli, kadın cinayetlerinin failler, mağdurlar ve toplum açısından nasıl algılanıp yorumlandığı konuları ele alınacak olup, soruna hak odaklı habercilik ilkeleri ve habercilik anlayışı bağlamında çözüm önerileri sunulmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak bu çalışmada görüldüğü üzere, haber metinlerinde cinayetler genellikle ya kişilerarası ilişkilere indirgenmekte ya da sosyo-ekonomik bağlamından koparılarak korunmaktadır. Bu sayede haber anlatısı, adeta okuyucu polisiye roman okuyor havası ile gerçek bağlamdan koparılmaktadır.