ŞAİRLERİ KOVMAK İSTEYEN ŞAİR

Özet

Felsefe tarihinin belki de düğüm noktası olan Platon her dönemde yaşanılan çağa uygun olarak revize edilip felsefe sahnesine yeniden çağırılmaktadır. Böyle önemli bir figürün öteden beri hastalık belirtileri göstermiş gelgitli, çarpıntılı olmuş bir ilişki olan sanat-felsefe ilişkisinde paradoksal diyebileceğimiz tavrı bu ilişkiyi daha da problematik bir hale getirmiştir. Platon bir taraftan gerçeklikten uzak, görünüşün taklitçileri olarak gördüğü şair ya da sanatçıları İdeal Devlet‟inden sürgün ederken diğer taraftan da diyaloglarında şair olarak görülmesine yol açan metafor ve mitlerle karşımıza çıkmaktadır. Aslında bir rasyonalist olarak Platon‟un akla meydan okuyan sanatı dışlaması sistemi açısından çok da anlaşılmaz değildir. Her ne kadar sanatın bilinçdışı olan ile bağlantısı ve taklitçi yönü onu rahatsız etse de o, ideaları, görünüşün gerisindeki gerçekliği aktarırken dilde şiirsel gücün söylemine ihtiyaç duyar. Gerek Güneş ve Mağara metaforu, gerek Er miti bu durumun en iyi örnekleridir. Sonuç olarak sanatçıları Devlet‟inde görmek istemeyen bir sanatçı ile karşı karşıyayız. İşte bu çalışmada Platon‟un sanatla olan bu çift yönlü ilişkisi tartışılmaya çalışılacaktır.